زندگی عشایری

با توجه به اینکه عشایر سومین جامعه بعد از جامعه ی شهری و روستایی در کشور حسوب می شوند و به علت کم توجهی به این قشر و نحوه زندگی و مسائل و مشکلات این دسته لازم دیدم که بحثی در این زمینه با کمک شما دوستان داشته باشیم تا بیشتر مسائل مربوط به این قشر را برسی و تحلیل کنیم و با کمک شما دوستان راه حل هایی برای حل این مشکلات پیدا کنیم.

۱- دلیل گرایش این افراد به انتخاب این شیوه از زندگیچیست؟

۲- عمده مشکلات این قشر از جامعه چه می باشد؟

۳- نیازهای جامعه ی عشایر چیست؟

۴- وظایف دولتها در قبال این جامعه چه می باشد؟

۵- راه حل هایی که می تواند در حل مسائل و مشکلات این جامعه کارآمد باشد چیست؟

شیوه ی زندگی عشایر کوچ نشینی است. یکی از انگیزه های انسان رفع گرسنگی و یافتن خوراک است که می تواند گرایش اصلی و اولیه عشایر برای انتخاب این توع از زندگی باشد.

جامعه ی عشایری جامعه مستقلی است که علت وجودی آن اقتصاد غالب دامداری سنتی است. در جامعه ی عشایر بخش عظیمی از آداب و رسوم، باورها و فرهنگ حول محور دام دور می زند. از این رو فرهنگ عشایری با فرهنگ روستایی تفاوت ریشه ای و ساختاری دارد.

کشور ایران بنابر موقعیت جغرافیایی خاص خود بویژه در سمت شمال و شمال شرقی که مدخل ورود اقوام کوچ نشین می باشد از ابتدا این پدیده را تجربه کرده است و یکی از مناطق کوچ نشین در جهان محسوب می شود. علاوه بر موقعیت جغرافیایی ایران باید به موقعیت نسبی آن، یعنی مجاورت با آسیای مرکزی، عربستان و هند که خود در پیدایش زندگی کوچ نشینی موثرند اشاره کرد.� اهمیت موضوع فقط در پیدایش شکل خاصی از معیشت انسانها نیست، بلکه پیدایش نمادهای فرهنگی کوچ نشینی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو فرهنگ کشور تا حدود بسیاری تحت تاثیر مجموعه ای از عملکرد فرهنگهای عشایری منطقه است.

بسیار واضح است که عشایر بعلت ضعف اقتصادی ناچار به انتخاب این شیوه از زندگی شدند در غیر از این صورت هیچ کس زندگی راحت و بی دغدغه را به این شیوه از زندگی پر دردسر و پر خطر ترجیج نمی دهد. اما شایان ذکر است که این افراد از بین چند انتخاب این شیوه را برگزیدند. چرا این افراد حاشیه نشین نشدند؟ چون احساس کردند که با این شیوه از زندگی بهتر می توانند وفق پیدا کنند. برخلاف نظر عده ای که فکر می کنند این شیوه زندگی راحت و بی دغدغه است باید گفت یکی از پرکارترین، پر خطرترین و ناامنترین شیوه های زندگیست.

اگر قرار باشد این همه جمعیت عشایری را یک جا نشین کنند و امکانات لازم برای یک زندگی را در اختیارشان بگذارند شاید خیلی دور از انتظار و ناممکن باشد. هر چند که بخشی از عشایر ما که در اطراف روستاها به اصطلاح یکجانشین شده اند مشکلات بسیاری دارند. چرا که روستاها این جمعیت را در خود نپذیرفته اند. در بخشی از گزارشهایی که از جمعیت عشایر کشور گرفته شده بود از کمبود امکانات از قبیل نبود آب کافی برای تولید علوفه، نبود سوخت مورد نیاز، نبود بهداشت،

نبود آموزش بسیار ناراضی بودند. در مواردی اظهار داشتند که اگر ما آب لازم را دراختیار داشته باشیم نیازی نیست علوفه برای تغذیه دام را به قیمت بالا خریداری کنیم. آنها حتی اب لازم را برای بهداشت ندارند که در مواردی اشاره کردند که ما آب لازم برای نظافت نداریم که گاهی هفته ها منتظر آب برای نظافت هستیم.

برخی از آنها می گفتند دلالان دام زنده را به قیمت خیلی نازل از ما می خرند اگر ما پشتوانه ای برای فروش دام داشته باشیم دامها را با قیمت نازل در اختیار دلالان قرار نمی دهیم. یا در مورد سوخت میگفتند اینجا از نفت خبری نیست بعد به ما می گویند به مراتع آسیب نرسانید. اما ما برای گرم کردن خود مجبوریم از پوشش گیاهی دشت استفاده کنیم

. و در پایان گفتند که ما افراد توانایی هستیم، اهل کاریم و در مقابل مشکلات ایستادگی می کنیم اما متأسفانه هیچ امکاناتی وجود ندارد. خوب حالا که امکان یکجا نشین کردن این عشایر در زمان کوتاه و بطور جمعی امکان پذیر نیست پس چرا نباید امکانات جهت زندگی بهتر برای آنها فراهم گردد؟؟

مزیتهای زندگی عشایری

عشایر بعنوان جامعه سوم ، زندگیشان دائماً با طبیعت و عوامل طبییعی عجین و لاینفک است ، بطوریکه عوامل طبیعی بیشترین تأثیر را بصورت مستقیم بر زندگی آنان دارد ، بدین ترتیب زندگی آنان دارای مزیتهای ذیل می‌باشد .

۱-خودکفایی و عدم وابستگی نسبت به جوامع روستایی و شهری

۲-ساده زیستی و عدم تجملات

۳-پایبندی به آداب و سنن و روابط قومی

۴-داشتن زندگی مبتنی بر دامداری و کشاورزی

۵-پایبندی به حفظ شرف ، دین و میهن

مسائل ومشکلات ونیازهای عشایر:

۱-مسائل و مشکلات مربوط به مراتع

۲-مسائل و مشکلات زمان و نحوه کوچ

۳-مسائل و مشکلات و موانع دامداری و دامپروری

۴-مسائل و مشکلات امور آموزشی و فرهنگی

۵-مسائل و مشکلات و نیازمندیهای رفاهی و اجتماعی

۶-اجرای طرح تسلیح و استرداد اسلحه‌های توقیفی عشایر و تامین امنیت آنان

۷-تشکیل شوراهای اسلامی عشایر

۸-جبران خسارات سیل ، آتش سوزی و بلایای طبیعی توسط دولت

۹-تأمین آب شرب و کشاورزی

۱۰- توسعه فعالیتها ، تولیدات و ایجاد فرصتهای شغلی

۱۱- اجازه کشت محصولات کشاورزی و علوفه‌ای با تأکید بر تبدیل اراضی مرتعی

۱۲- تامین به موقع علوفه مورد نیاز دام عشایر از طریق شرکتهای تعاونی عشایر و پشتیبانی امور دام

۱۳- تامین مایحتاج و ارزاق غیر قابل دسترسی عشایر از طریق شرکتهای تعاونی عشایری

اثرات خشکسالی :

۱-تخریب مراتع ، جنگلها و باغات

۲-ضرر و زیان عشایر

۳-ایجاد بیکاری و کمبود درآمد خانوارها

۴- صدمات اجتماعی بر خانوارها

۵-ایجاد شغلهای کاذب در سطح شهرها

۶-کاهش راندمان تولید

فعالیتهای شاخص :

فعالیت عمده عشایر بر پایه دامداری و دامپروری است که در جوار آن از فعالیتهای کشاورزی و باغداری و همچنین صنایع دستی نیز بهره می‌گیرند که البته دامداری و دامپروری بعنوان فعالیت شاخص بخصوص با توجه به تولیدات و فرآورده‌های دامی و زراعت و باغداری و گاهاً صنایع دستی بعنوان فعالیتهای مکمل در زندگی عشایر نقش دارند .

توصیه‌های استانی :

۱-افزایش و تفکیک اعتبارات تسهیلاتی جهت ایجاد اشتغال برای عشایر

۲- تامین سوخت فسیلی عشایر

۳-بیمه خدمات درمانی تمامی خانواده های عشایر

۴-بیمه دام و محصولات کشاورزی عشایر

۵-خرید تضمینی دام و محصولات دامی و لبنی عشایر

۶- رفع مشکلات تردد عشایر

تاریخچه نفت خام

اقوام متمدن دوران باستان، به‌ویژه سومری‌ها، آشوری‌ها و بابلی‌ها، در حدود چهارهزار و پانصد سال پیش در سرزمین بین‌النهرین (عراق امروزی) با برخی از مواد نفتی که از دریاچه قیر به‌دست می‌آمد، آشنایی داشتند. آنان از خود قیر به‌عنوان مادهٔ غیرقابل نفوذ برای عایق‌کاری کشتی‌ها استفاده می‌کردند. در قرون وسطی دانشمندان مسلمان با تولید نفت سفید و نفت ضروری از آن برای چراغ‌ها استفاده کردند و خیابان‌ها و حمام‌های شهر بغداد به وسیله قیر و ماسه پوشانده می‌شد. اولین میدان نفتی دنیا در باکو در قرن نهم ساخته شد که به گفته مارکو پولو که در قرن سیزده به آنجا سفر کرده محصولات آن با صد‌ها کشتی حمل می‌شد. در داستان‌ها آمده‌است که نوح نیز کشتی خود را با قیر پوشاند تا آب به درون آن نفوذ نکند.

اولین چاه اکتشافی مدرن نفت در سال ۱۷۴۵ در فرانسه و اولین چاه استخراج نفت توسط کلنل دریک در سال ۱۸۵۹ در پنسیلوانیا حفاری شد. با توسعه و پیشرفت تکنولوژی حفاری در اواسط قرن نوزدهم و تکنولوژی تقطیر و پالایش نفت در اواخر قرن نوزدهم و استفاده از آن در موارد غیر سوختی، جهش حیرت‌آوری بوجود آمد. بطوری‌که امروزه صنایع پتروشیمی نفش اساسی و بنیادی در رفع نیاز عمومی جامعه به عهده دارد.

بیشتر دانشمندان منشأ تشکیل نفت را گیاهان و موجودات آلی موجود در اقیانوس‌های اولیه می‌دانند. به دلیل وجود یک سلسله خواص خاص که تنها مولکول‌های آلی، مشمول آن‌ها می‌شوند. باقی‌مانده جانوران و گیاهانی (اعم از جلبک‌ها و مرجانها) که میلیون‌ها سال قبل (قبل از پدید آمدن دایناسور‌ها در محیط دریا (آب) زندگی می‌کرده‌اند، طی میلیون‌ها سال توسط لپه‌های گل و رسوبات مدفون شده‌اند و تحت فشار و دمای بالا، نبود اکسیژن و مدت زمان طولانی تبدیل به نفت و گاز گردیده و در صورت وجود این شرایط همراه با سنگ مخزن مناسب و پوش سنگ، طی مدت زمان بسیار طولانی نفت مهاجرت نموده و به مقدار زیاد در حوضچه نفتی جمع می‌شود.

نفت خام حالت روغنی دارد و به شکل‌های جامد (قیر‌های نفتی) و مایع دیده می‌شود. برخی اوقات به تمام اشکال نفت هیدروکربن نیز گفته می‌شود. اگر نفت در لایه‌ای رسوبی جمع گردد به‌آن محل «حوضچه نفتی» می‌گویند. از مجموع چندین حوضچه نفتی، یک «میدان نفتی» حاصل می‌شود. به سنگ متخلخل دربرگیرنده نفت که قابلیت تولید نفت را داشته باشد، «سنگ مخزن» می‌گویند.

تا قبل از حفر نخستین چاه نفتی به کمک وسایل جدید حفاری، این ماده مهم فقط از چشمه‌های سطحی نفت، یا چاه‌های کم عمق که به وسیله دست حفر می‌شد، استخراج می‌گردید و موارد استفاده از نفت خام نیز محدود بود. از زمان پیدایش نفت تا امروز فعالیت‌های اکتشافی برای کشف ذخایر جدید نفت و گاز و تأمین تقاضای بازار‌های نفت و همچنین جایگزینی حجم‌های تولید شده، بصورت مستمر در جریان است. امروز با پیشرفت تکنیک‌های اکتشافی جدید، دقت فعالیت‌های اکتشافی بیشتر شده و شانس بیشتری برای موفقیت وجود دارد، اما با وجود این پیشرفتها، اکتشاف هنوز بصورت یک فعالیت با ریسک بالا باقی مانده‌است، زیرا قدیمی‌ترین نظریه برای اکتشاف نفت، نظریه طاقدیس (Anticline Theory) است.

کاربرد این نظریه برای یافتن نفت در قله طاقدیس‌ها ابزار موفقی بود. این نظریه به عنوان نظریه اصلی برای اکتشافات مهم نفتی در بسیاری از نقاط دنیا از جمله مسجد سلیمان ایران مورد استفاده قرار گرفت. نفت در سال ۱۸۸۰ در رسوبات دریایی پنسیلوانیا کشف شد که ارتباطی با ساختار‌های طاقدیسی نداشت و تجمع نفت و ایجاد نفت‌گیر صرفاً ناشی از تغییر رخساره رسوبات بود؛ بنابراین مشخص شد که ذخایر نفتی می‌توانند در حوزه‌های غیر چین خورده هم وجود داشته باشند. در نتیجه مفهوم نفت‌گیر‌های چینه‌ای (Stratigraphic Traps) با این کشف وارد عرصه مفاهیم نفت شد. تا اواسط دهه ۱۹۲۰، تهیه و استفاده از نقشه‌های سطحی و طاقدیس‌ها ابزار اصلی اکتشافات نفتی بود و یافتن نفت‌گیر‌های چینه‌ای به صورت تصادفی رخ می‌داد. یک منطقهٔ انتخاب شده را با مطالعهٔ نمونه‌های سنگی و لرزه‌نگاری مشخص می‌کنند. اندازه‌گیری‌ها انجام می‌شود و اگر مکان از نظر میزان ذخیره نفت موجود و ملاحظات اقتصادی، موفقیت‌آمیز باشد، حفاری آغاز می‌شود. بالای چاه ساختاری به نام «دکل حفاری» برای جادادن وسایل و لوله‌های مورد استفاده در چاه ساخته می‌شود. زمانی که حفاری تمام می‌شود، پس از تکمیل چاه حفرشده، یک جریان ثابتی از نفت را به سطح زمین خواهد آورد. به سنگ‌هایی که غالباً از سنگ‌های رستی (شیل) یا انیدریت تشکیل‌شده و خاصیت پلاستیک دارند و قسمت بالایی مخزن نفت همانند پوششی قرار می‌گیرند، «سنگ پوششی» گفته می‌شود.

ارزش نفت خام

نفت به‌صورت خام نمی‌تواند مورد استفاده قرار گیرد و باید در پالایشگاه نفت در برج تقطیر (مخصوص نفت) مورد جداسازی بر اساس اختلاف چگالی قرار گیرد.

ارزش نفت خام معمولاً بر اساس دو معیار وزن مخصوص و میزان گوگرد تقسیم‌بندی می‌شود. نفت‌هایی که وزن مخصوص، گرانروی و چگالی پایینتری دارندنفت سبک و نفت‌هایی که وزن مخصوص، گرانروی و چگالی بالاتری دارند نفت سنگین نامیده می‌شوند. نفت‌هایی که گوگرد آن‌ها کمتر است نیز نفت شیرین و نفت‌های دارای گوگرد بیشتر نفت ترش نامیده می‌شوند که معمولاً نفت‌های میادین جوان، به دلیل پختگی اندک، سنگین‌تر هستند و میزان گوگردشان بالاست. استخراج، جابجایی و پالایش نفت‌های سبک و شیرین ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر است و میزان بیشتری از محصولاتی، چون بنزین، نفتا، نفت سفید و سوخت‌های جت برگرفته از نفت سفید، و گازوئیل‌های مرغوب را می‌توان از آن‌ها به دست آورد، به همین دلیل این نوع نفت‌ها بیشتر مورد علاقه پالایشگاه‌ها بوده و قیمت بالاتری دارند. شاخص‌های بین‌المللی تعیین قیمت نفت یعنی وست تگزاس اینترمیدیت و برنت از نوع نفت سبک و شیرین هستند. اما میزان نفت‌های ترش و سنگین در ذخایر نفتی دنیا بسیار بیشتر است.

مراحل تصفیه نفت

عملیات تصفیه نفت عبارت است از تقطیر نفت خام به منظور تجزیه مواد مشکله آن که عمل تقطیر بطور مداوم انجام میشود. یعنی اینکه مستمر نفت خام داغ وارد قسمت پائین ستون می‌شود و مواد مختلف هر کدام در سطح مناسب (از بالا تا پائین) خود به خارج جریان می‌یابد. در این تقطیر سازی موادی سبک که به آن‌ها ماده گاز پالایشگاهی نام دارد به صورت بخار میماند و برای سوختن در پالایشگاه به کار میرود که عبارتند از::گاز نفت مدای LGP))، گازولین (بنزین) و مهمترین آن‌ها نفت است که در صنایع شیمیایی است، و مواد سنگین‌ترین وجود دارد که کروسین را می‌توان نام برد و گازوئیل که برای تامین گرما به عنوان سوخت دیزلی بکار می‌رود.

صنایع پتروشیمی علم شیمی و صنعت پتروشیمی در پرتو فعالیت‌ها و بالندگی مغز ها‌ی متفکری که عامل همه پیشرفت‌ها و دستاورد‌های جوامع بشری است. بیش از چند دهه از پیدایش صنعت پتروشیمی در جهان نمی‌گذرد.

تعریف کلمه‌ای پتروشیمی

واژه پتروشیمی از دو کلمه پترون و شیمی ترکیب شد و معنی لغوی آن مواد شیمیائی حاصل از نفت است.

به طور کلی مواد پتروشیمی، آن گروه از محصولات شیمیائی است.

▪ محصولات پتروشیمی صنایع پتروشیمی را می‌توان به سه دسته مشخص تقسیم کرد:

۱- محصولات اصلی مانند اتیلن، پروپلین، گوگرد، بنزین، آمونیاک و .... این محصولات پایه و اساس محصولات متعدد دیگر پتروشیمی را تشکیل می‌دهند.

۲- محصولات میانی که از محصولات اصلی تولید شده و مواد اولیه کارخانه‌های تولید کننده محصولات نهایی را تشکیل می‌دهند. مانند پلی کلروروینیل (پی وی سی)، ملامین و ...

۳- محصولات نهایی که برای ساختن لوازم و ابزار مورد مصرف عموم مردم به کار می‌روند مانند:

الیاف مصنوعی، اشیای پلاستیکی و ...

▪ لاستیک: یکی دیگر از محصولات پتروشیمی لاستیک است. کاربرد لاستیک بیشتر در زمینه تولید تایر وسایل نقلیه و... به کار میرود.

▪ الیاف پلی استر: که به نام‌های داکرون و تریلن هستند و حتی از الیاف طبیعی دیگر نیز قدرت بیشتری دارند. مصرف این نوع الیاف به علت داشتن خواص گوناگون مانند چروک نشدن به سرعت زیاد شده است.

مواد پتروشیمی موارد استعمال متعدد دیگری نیز دارند. مثل حشره کش ها، مواد منفجره، مواد رنگی و ...

فراورده‌های نفتی پس از ساخت فراورده‌های حاصله از نفت و گاز پیچیده بعدی نحوه رساندن آن‌ها به خریداران خواهد بود. مثل: نرخ هزینه حمل، نحوه رساندن، مقدار فراورده‌ها و مسافت بین مراکز توزیع و مصرف کنندگان

 مصارف فروارده‌های نفتی

مصارف فراورده‌های نفت عبارت است از حمل و نقل، تامین گرما و روشنائی و ایجاد برق و زمینه‌های دیگر.

مشتریان احتیاجات خود را از مراکز و انبار‌های توزیع که به آن‌ها (پایانه) یا (انبار) نامیده می‌شود. دریافت می‌کنند.

نــفــت عــمــدتــا بــه عــنــوان مــاده خــام صــنــایــع پــتــروشــیــمــی مــورد اســتــفــاده قــرار مــیــگــیــرد.

نفت در چند کشور الجزایر و هلند به عنوان سوخت اتومبیل و درژاپن بیشتر درتاکسی‌ها مصرف می‌شود.

گازوئیل در موتور‌های دیزلی، اتوبوس‌ها، وانت‌ها و ... مصرف می‌شود. صنعت پتروشیمی با صنعت نفت بستگی نزدیک دارند.

همه چیز در مورد کشتی

کشتی

کُشتی نوعی ورزش است که در آن دو انسان غیر مسلح با یکدیگر گلاویز شده و برای به زمین زدن یا بی‌تعادل کردن حریف خود تلاش می‌کنند.

کشتی یکی از قدیمی‌ترین و فراگیرترین ورزش‌های دنیا است و احتمالا در دوران ماقبل تاریخ با تغییر شکل در جنگ‌های تن‌به‌تن و جایگزین کردن مرگ یا صدمات شدید با یک پیروزی نمادین ایجاد شده‌است. شواهد بسیاری از حضور کشتی در تمامی تمدن‌های آغازین بشری وجود دارد. البته اولین بار در یونان باستان به یک ورزش واقعی تبدیل و در سال ۷۰۴ پ.م وارد المپیک شد. در المپیک باستان قهرمان کشتی پس از قهرمان پرتاب دیسک مهمترین پهلوان یونان شمرده می‌شد. داستان رقابت اودیسه و آژاکس که هومر در ایلیاد روایت کرده‌است از قدیمی‌ترین و باشکوه‌ترین داستان‌های مربوط به کشتی است.

سبک‌های متنوعی از کشتی در کشورهای مختلف دنیا تمرین می‌شود. از مهمترین سبک‌های ملی و محلی کشتی می‌توان به انواع کشتی با کمربند شامل گلیما در ایسلند، شوینگن در سوئیس، گوراش در آسیای میانه و نیز سومو و جوجیتسو در ژاپن، سامبو در روسیه و کشتی حرفه‌ای در آمریکا اشاره کرد.

تقریبا تمام کشورهای دنیا دو سبک المپیکی کشتی یعنی کشتی فرنگی و کشتی آزاد را پذیرفته‌اند تفاوت این دو در آن است که در کشتی فرنگی که بیشتر در اروپای قاره‌ای محبوب است گرفتن پائین کمر و استفاده از پا ممنوع است اما در کشتی آزاد کشتی‌گیران اجازه همین اعمال را دارند. مسابقات این دو رشته زیرنظر فدراسیون بین‌المللی کشتی فیلا برگزار می‌شود.

نام

نام کشتی از کمربندی به نام کُستی گرفته شده که پارسیان و زرتشتیان هنگام غروب آفتاب به کمر خود می‌بستند و در برابر کانون آتش به دعا خواندن می‌پرداختند. کشتی گرفتن به معنی کمر یکدیگر را گرفتن است. اصل آن در زبان پهلوی، کُستیک و در زبان فارسی دری گُشتی خوانده می‌شود.

این کمربند که زرتشتیان آن را «بندرین» نیز می‌نامند، کمربندی است با ۷۲ نخ که از پشم گوسفند توسط زن موبدی بافته می‌شود. ۷۲ به شش رشته تقسیم می‌گردد و هر دسته دوازه نخ دارد که هفتاد و دو اشاره دارد به هفتاد و دو فصل یسنا (یکی از بخش‌های اوستا) و دوازده به دوازده ماه سال و شش اشاره دارد به شش گاهنبار (حبش‌های دینی سال). کستی را سه بار برکمر می بستند که یادآور سه اصل زرتشت یعنی «گفتار نیک، کردار نیک و پندار نیک» بود.[۱]

کشتی در ایران

کشتی‌گیران زورخانه در دوره قاجار

کشتی و ورزش باستانی در دوران صفویه و زندیه رونق زیادی در ایران یافت به طوری که در هر شهر صدها پهلوان بنام وجود داشت. در دوران قاجاریه علاقه به این ورزش چنان زیاد شد که در دوران ناصرالدین شاه شخصی به نام «صاحب الدوله» مأمور توسعه ورزش کشتی شد و در تمامی روزهای تعطیل پهلوانان در میادین شهر به کشتی گرفتن می‌پرداختند. مسابقات کشتی پهلوانی برای انتخاب پهلوان پایتخت از همین ایام آغاز شد و بعدها به صورت یک سنت جاری همه‌ساله درآمد. محمدصادق بلورفروش، ابراهیم یزدی معروف به یزدی بزرگ، پهلوان اکبر خراسانی، حسین یوزباشی، سید حسن رزاز، سید اسماعیل کالسکه‌ساز از کشتی‌گیران و پهلوانان معروف آن زمان بودند.

از زمان رضا شاه زورخانه با فرهنگ جدید رونق بیشتری گرفت و در کنار زورخانه‌ها، باشگاه‌ها و ورزشگاه‌ها هم شکل گرفتند. از سال ۱۳۱۸ با مطرح شدن مقررات بین‌المللی کشتی، تغییر و تحولاتی در شیوه کشتی گرفتن و طرز لباس پوشیدن کشتی‌گیران پدید آمد.

حمید محمودپور در سال ۱۳۱۷ تعلیم کشتی آزاد و فرنگی با مقررات بین‌المللی را در ایران آغاز کرد. وی اولین تشک کشتی از جنس اسفنج را در دانشسرای تربیت بدنی واقع در دروازه دولت تهران پهن کرد. در سال ۱۳۱۸ اولین دوره مسابقات کشتی آزاد قهرمانی کشور در ورزشگاه امجدیه

تهران برگزار شد. نخستین باشگاه کشتی هم باشگاه سلیمان خان در خیابان شاپور سابق بود. اولین تیم کشتی خارجی که وارد ایران شد تیم ترکیه بود که در سال ۱۳۲۶ به ایران آمد.[۲]

نخستین حضور بین المللی کشتی ایران در المپیک ۱۹۴۸ لندن بود که منصور رئیسی در آنجا به مقام چهارم رسید. اولین حضور تیم ملی کشتی ایران در مسابقات قهرمانی کشتی جهان هم در سال ۱۹۵۱ در هلسینکی فنلاند اتفاق افتاد.[۳].

منابع

کشتی عبارت است از فعالیت طرفین همراه با ردوبدل شدن فنون که سرانجام به نفع یکی به پایان می‌رسد. پارسیان و زرتشتیان هنگام غروب آفتاب بندی به کمر خود می بستند و در برابر کانون آتش به دعا خواندن می پرداختند . آن کمربند کستی نامیده می‌شد و کشتی‌ گرفتن هم از این کلمه آمده است و به معنی کمریکدیگر را گرفتن است. به عبارت دیگر نام کشتی از نام کمربند مخصوص زرتشتیان می آید که اصل آن در زبان پهلوی، کستیک kostik و در زبان فارسی دری، گشتی خوانده می‌شود.

کشتی که زرتشتیان آن را «بندرین» نیز می‌نامند، کمربندی است با ۷۲ نخ که از پشم گوسفند توسط زن موبدی بافته می‌شود. ۷۲ به شش رشته تقسیم می‌گردد و هر دسته دوازه نخ دارد که هفتاد و دو اشاره دارد به هفتاد و دو فصل یسنا (یکی از بخش‌های اوستا) و دوازده به دوازده ماه سال و ش اشاره دارد به شش گاهنبار (حبش‌های دینی سال). کستی را سه بار برکمر می بستند که یادآور سه اصل زرتشت یعنی گفتار نیک، کردار نیک و پندار نیک بود. کستی بعدها با «شین» تلفظ گردید و تبدیل به کلمه کشتی گردید.

آنچه از شواهد برمی‌آید کشتی از گذشته های دور با زندگی انسان عجین بوده است. اولین نشانه در کشتی مربوط به کشور پهلوان خیز ایران و یا تمدن سومریان است که حدود ۶ هزار سال پیش در قسمت جنوبی بین‌النهرین می زیسته‌اند. در طی سالیان دراز این ورزش در اثر عوامل مختلف اشکال متفاوتی به خود گرفته است. در عصر پارسیان و هخامنشیان فنون کشتی تکامل بیشتری پیدا کرد و پهلوانان در نزد پادشاهان دارای قرب و احترام خاص بودند. در دوران سلطنت اردشیر دوم، برای نخستین بار جمعی از جوانان دلیر یونانی برای امر سپاهیگری در ارتش ایران اجیر شدند و آنان

که تجربه‌هایی در المپیک باستان داشتند، در ایران نیز به انجام مسابقات پرداختند که کشتی گرفتن یکی از آنها بود. در مصر باستان هم کشتی از احترام خاصی برخوردار بود. قدیمی‌ترین شرح کشتی در مصر مربوط به نقش‌هایی است که در یک مقبره از سلسله پنجم (۲۳۲۰ تا ۲۴۷۰ قبل از میلاد) با شکل‌هایی از شش زوج کودک نقاشی شده است که در حال کشتی گرفتن هستند. قدیمی‌ترین مدرکی که به دست آمده است در سال ۱۹۳۸ به وسیله دکتر اسپیر نماینده دانشگاه پنسیلوانیا و همراهانش بوده که در هنگام کاوش در ویرانه‌های معبد گیاناجه نزدیک بغداد کشف

شده است. این مدرک شامل دو لوح بود که یکی از سنگ و دارای دو شکل برجسته از انسان در حال مبارزه و دیگری از برنز که صورت دو نفر کشتی‌گیر را نشان می‌داد که هر یک کمر دیگری را گرفته است. این آثار متعلق به سومریان است که در حدود شش هزار سال قبل می‌زیسته‌اند. کشتی یکی از رشته‌های ورزشی المپیک باستان در یونان بود و یونانیان به قهرمانان خود احترام فراوانی می‌گذاشتند.

در قرن‌های متمادی کشتی پهلوانی در ایران رواج فراوانی داشته است. در شاهنامه فردوسی حماسه‌سرای بزرگ ایران اشعار فراوانی در این مورد وجود دارد. با پیدایش فرهنگ و تمدن اسلام، فرهنگ پهلوانی، دلیری و سلحشوری نقش بسیاری در این ورزش ایفا نمود. اسلام ارزش ورزش کشتی را در تزکیه نفس و خودسازی خلاصه می‌کرد که می‌توان آن را در زورخانه‌ها جستجو کرد. بدین ترتیب قرن‌ها پهلوانان فراوانی در ایران زمین ظهور کردند، از پوریای ولی تا سیدحسن رزاز و ورزش کشتی با زندگی مردم این سرزمین عجین شده است.

کشتی امروزه یکی از شایع‌ترین ورزش‌ها در دنیا محسوب می‌شود زیرا از سنن و آیین ملی نشأت می‌گیرد. کشتی آماتور (غیرحرفه‌ای) در اولین دوره بازی‌های المپیک نوین در آتن به سال ۱۸۹۶ احیا شد. در آن دوره مسابقه کشتی هیچ محدوده زمانی نداشت و تا هنگامی که برنده مشخص شود، مسابقه ادامه می‌یافت. برای پیروز شدن هر کشتی‌گیرمی‌بایست حریفش را سه با ربه زمین می‌زد. در اولین دوره المپیک تنها کشتی فرنگی حضور داشت و مسابقات در دسته بی‌وزن انجام شد. کشتی فرنگی پس از انقلاب فرانسه توسط فرانسویان در اروپای غربی رواج یافت. مسابقات کشتی آزاد نخستین بار در المپیک ۱۹۰۴ سنت لوئیز به بازیهای المپیک وارد شد. مسابقات جهانی کشتی فرنگی از دهه ۱۹۳۰ و کشتی آزاد نخستین باردر سال ۱۹۵۱ برگزار شده است. روسیه، ایران، ترکیه، بلغارستان، و ایالات متحده بیش از سایرین در این رشته ورزشی موفق بوده‌اند.

تاریخچه کشتی در ایران

در دوران صفویه و زندیه، کشتی و ورزش باستانی و پهلوانی رونق بی‌سابقه‌ای در ایران یافت به طوری که در هر شهر صدها پهلوان بنام وجود داشته است. در دواران قاجاریه علاقه به این ورزش چنان زیاد شد که در دوران ناصرالدین‌ شاه برای اولین بار شخصی به نام صاحب الدوله مأمور توسعه کار ورزش کشتی شد و به زودی کشتی چنان رواج پیدا نمود که در تمامی روزهای تعطیل پهلوانان در میادین شهر به کشتی گرفتن می‌پرداختند. مسابقات کشتی پهوانی برای انتخاب

پهلوان پایتخت نیز از همین ایام آغاز شد و بعدها به صورت یک سنت جاری همه ساله درآمد. برای انتخاب پهلوان پایتخت رسم براین بودکه پهلوانان را در روز مشخصی مصادف با یک روز از عید یا یک روز تعطیل در میدانی جمع می‌کردند و کشتی گرفتن و اجرای مراسم را برپا می‌نمودند و سرآمد پهلوانان را به عنوان «پهلوان پایتخت» معرفی می‌نمودند. آقا محمد صادق بلورفروش، ابراهیم یزدی معروف به یزدی بزرگ،‌پهلوان اکبر خراسانی، حسین یوزباشی، سیدحسن رزاز، سیداسماعیل کالسکه ساز و … از کشتی‌گیران و پهلوانان معروف آن زمان بودند.

از زمان رضا شاه زورخانه با فرهنگ جدید رونق بیشتری گرفت و در کنار زورخانه‌ها، باشگاهها و ورزشگاهها هم شکل گرفتند. با تأسیس اداره تربیت بدنی و اجباری شدن ورزش در مدارس و پادگان‌های نظامی، جوانان کشتی‌گیر از زورخانه‌ها روی به میدان‌های ورزش نهادند و با اصول جدید و تحت تعلیم پهلوانان و مربیان قدیم و جدید به تمرین پرداختند.

مسابقات کشتی تا سال ۱۳۱۸ به صورت پهلوانی با رسم و رسوم خاص ایرانی ادامه داشت، اما از این سال به بعد با مطرح شدن مقررات بین‌الملل، تغییر و تحولاتی در شیوه‌ کشتی گرفتن وطرز لبای پوشیدن کشتی‌گیران پدیدار گشت.

ورزش کشتی با شرایط و خصوصیات و قوانین خاص هر ناحیه و منطقه از کشور انجام می‌شده است و قواعد و آداب و رسوم محلی هر منطقه در این رشته ورزشی تأثیر فراوانی داشته است. از مشهورترین کشتی‌های مناطق ایران می‌توان به کشتی‌های زیر اشاره کرد:

۱- کشتی لوچو: از ورزش های محبوب روستاهای مازندران است و چون جایزه کشتی‌گیران را بر نوک یک چوب در وسط میدان آویزان می‌کنند به آن لوچو گویند. جایزه؛ قواره پارچه، شال و ترمه و گاهی گاو یا گوسفند است که به همان چوب وسط میدان بسته می‌شود.

۲- کشتی با چوخه: این کشتی در سراسر خراسان به ویژه قوچان، فریمان و اسفراین، رواج دارد و در فضای آزاد به اجرا در می‌آید.

۳- کشتی گیله مردی: این کشتی چند صد سال است که در استان گیلان رواج دارد. در این کشتی هر جای بدن حریف با زمین تماس پیدا کند شکست خورده است. در این کشتی، علاوه بر کشتی گرفتن، ضربات با مشت نیز وجود دارد و کشتی گیران گیله مرد تنها یک شلوار تنگ استفاده می کنند و جایزه آن گاو، گوسفند، پارچه و… است و بعد از افتادن حریف، برنده به طرف تماشاچیان می‌رود و با پریدن به بالا از تماشاچیان طلب پاداش می کند.

۴- کشتی زوران پاتوله در کردستان

۵- کشتی لری در لرستان

۶- کشتی جنگ (یا زوران) در منطقه الیگودرز

۷- کشتی بغل به بغل در قزوین

۸ – کشتی آشیرما در آذربایجان شرقی

۹- کشتی گرش در مناطق ترکمن نشین

۱۰- کشتی عربی در میان ایلات و عشایر خوزستان

۱۱- کشتی کمربندی در اصفهان

۱۲- کشتی لشکرکشی در یزد

۱۳- کشتی کج گردان در سیستان و بلوچستان به ویژه در روستاهای شهرستان زابل

۱۴- کشتی دسته بغل در استان فارس یه ویژه منطقه ارسنجان

همگی این کشتی های محلی زمینه‌ساز این ورزش است که در زندگی و سنت‌های ما ایرانیان به قدری ریشه دوانیده که تبدیل به یک ورزش ملی شده است.

همه چیز در مورد فوتبال

فوتبال (به انگلیسی: Football) یک ورزش تیمی و محبوب‌ترین ورزش در بیشتر کشورهای جهان است که توسط دو تیم یازده نفره متشکل از بازیکنان فوتبال با یک توپ فوتبال بر روی چمن طبیعی یا مصنوعی با هدف گل‌زدن انجام می‌گیرد. یازده بازیکن هر تیم شامل چند مهاجم، هافبک، مدافع و یک دروازه‌بان می‌شوند که توسط سرمربی در زمین چیده می‌شوند و مانند یک سیستم عمل می‌کنند که سیستم فوتبال نامیده می‌شود. امروزه بیش از ۲۵۰ میلیون فوتبالیست در بیش از ۲۰۰ کشور وجود دارند.

قدمت فوتبال به چندین سدهٔ پیش از میلاد و به چین بازمی‌گردد که به تدریج در یونان و روم نیز رواج می‌یابد. فوتبال مدرن امروزی نیز در سال ۱۸۶۶ در مدارس انگلستان شکل‌گرفت و به تدریج گسترهٔ پراکندگی آن همهٔ جهان را زیر پوشش خود قرارداد. با شکل‌گیری سازمان فیفا در سال ۱۹۰۴ و ایجاد رقابت جام جهانی فوتبال، این ورزش بسیار گسترده‌تر شد.

طول زمین فوتبال ۹۰ تا ۱۲۰ متر و عرض آن ۴۵ تا ۹۰ متر است. فوتبال در دونیمه ۴۵ دقیقه‌ای انجام می‌گیرد و در بازی‌های حذفی و رفت و برگشتی گاهی اوقات، وقت‌های اضافه و پنالتی نیز به آن افزوده می‌گردد. فوتبال ضوابطی دارد که قوانین فوتبال نامیده می‌شوند و نمی‌توان بر خلاف آن‌ها عمل‌کرد. سازمان فیفا علاوه بر فوتبال، نهاد رسمی ورزش‌های فوتسال و فوتبال ساحلی نیز می‌باشد و کنفدراسیون‌های قاره‌ای یوفا، اِی‌اِف‌سی، سی‌اِی‌اِف، کونکاکاف، کونمبول و اُاف‌سی از زیرشاخه‌های فیفا هستند.

جام جهانی فوتبال از بزرگ‌ترین رویدادهای ورزشی جهان است که هر چهارسال یک‌بار در یکی از کشورهای جهان روی می‌دهد. علاوه بر این، مسابقات بین‌المللی دیگری مانند بازی‌های المپیک تابستانی، جام کنفدراسیون‌ها، جام باشگاه‌های جهان، جام ملت‌های اروپا و لیگ قهرمانان اروپا نیز رایج است. لیگ‌های متعددی ازجمله لا لیگا و لیگ برتر انگلستان در کشورهای مختلف به‌وجود آمده‌اند که نوعی مسابقات داخلی محسوب می‌شوند. فوتبال بانوان نیز از اواخر سدهٔ نوزدهم میلادی به راه‌افتاد. فیفا ادعا می‌کند که وظیفهٔ محافظت بازیکنان از زورافزایی را به‌خوبی انجام می‌دهد و فوتبال، از زورافزایی پاک است. در سال ۲۰۰۴، فیفا یک منشور اخلاقی برای اجرای بازی‌های جوانمردانه به‌تصویب رساند. اما در سال ۲۰۰۶، این منشور بازنگری‌شد و منجر به تشکیل نهاد قضایی سوم فیفا شد.

مسابقهٔ فوتبال: به بازی که در آن بازی فوتبال انجام می‌گیرد، مسابقهٔ فوتبال می‌گویند.

زمین فوتبال: به زمینی که بازی فوتبال در آن انجام می‌گیرد، زمین فوتبال می‌گویند که در شرایط استاندارد می‌بایست پوشیده از چمن طبیعی یا مصنوعی باشد و شامل مناطقی از جمله محوطه جریمه است. فوتبال بر روی زمین‌های خاکی کوچه‌ها و خیابان‌ها نیز انجام می‌گیرد و آن‌ها نیز زمین فوتبال به شمار می‌روند.

تیم فوتبال: به مجموعه‌ای از بازیکنان فوتبال گفته می‌شود که در یک مسابقه با هم متحد و هم‌هدف هستند.

مربی فوتبال: فردی که فوتبال نقش تربیت و سازماندهی بازیکنان تیم (از نظر جسمی و روحی) جهت کامیابی در مسابقات را بر عهده دارد. در فوتبال امروزی هر تیم چندین مربی دارد که وظایف به صورت تفکیک‌شده بین آن‌ها تقسیم می‌شود. سرگروه مربیان تیم، سرمربی نامیده می‌شود.

سیستم فوتبال: سیستم یا آرایش تیمی، نشان‌دهنده طرز چیرمان بازیکنان یک تیم در زمین است. آرایش هر تیمی متناسب با رویکرد دفاعی یا تهاجمی آن تیم، توانایی بازیکنان و عوامل دیگر است.

کاپیتان: کاپیتان یکی از بازیکنان است که وظیفه رهبری تیم در زمین بازی را بر عهده دارد و با بستن بازوبند به بازوی چپش، از دیگر بازیکنان متمایز می‌شود.

دروازه‌بان: دروازه‌بان هر تیم وظیفه جلوگیری از ورود توپ به دروازه خودی را بر عهده دارد و لباس وی از سایر بازیکنان تیم متمایز است. وی تنها بازیکن تیم است که اجازه دارد توپ را (در محدوده مشخص) با دست لمس نماید.

مدافع: به بازیکنی گفته می‌شود که محل جای‌گیری او در زمین خودی است و میان دروازه‌بان خودی و مهاجم حریف قرار می‌گیرد و وظیفهٔ اصلی وی مقابله با حمله تیم حریف است. مدافعان خود به انواع مدافع مرکزی، مدافع کناری، سوییپر، مدافع جلو و مدافع آزاد (لیبرو) دسته‌بندی می‌شوند.

هافبک: به بازیکنی گفته می‌شود که معمولاً در میانهٔ زمین بازی می‌کند و به زیر مجموعه‌هایی از جمله هافبک هجومی، هافبک دفاعی، هافبک میانی و هافبک کناری تقسیم می‌شود. وظایف اصلی هافبک، رساندن توپ به مهاجمان برای گل‌زنی و کمک به مدافعان برای جلوگیری از گل‌خوردن است.

مهاجم: به بازیکنی گفته می‌شود که در خط جلو بازی می‌کند و نزدیک‌ترین بازیکن هر تیم به دروازهٔ حریف است. وظیفه اصلی مهاجم گلزنی است. مهاجم زیر مجموعه‌های مختلفی مانند مهاجم نوک، مهاجم کنار و مهاجم کاذب دارد.

بازیکن ذخیره: بازیکن فوتبالی است که بر روی نیمکت می‌نشیند و در مسابقات استاندارد، حداکثر ۳ بازیکن ذخیره می‌توانند جایگزین بازیکنان اصلی شوند.

هت‌تریک: اگر یک بازیکن در یک مسابقه سه بار یا بیشتر گل‌زنی کند؛ می‌گویند او هت‌تریک کرده‌است.

کلین شیت (دروازه بسته): هنگامی که یک تیم در یک مسابقه هیچ توپی وارد دروازه‌اش نشود؛ می‌گویند آن تیم (یا دروازه‌بان آن تیم) کلین شیت (دروازه بسته) انجام داده‌است.

دیواره دفاعی: یک ردیف از بازیکنان فوتبال است که شانه به شانه یک‌دیگر می‌ایستند و تلاش می‌کنند جلوی شوت بازیکنان حریف به دروازه خودی را در زمان نواخت ضربه ایستگاهی مستقیم بگیرند. این ردیف انسانی می‌بایست حداقل ۱۰ یارد از توپ کاشته‌شده فاصله داشته باشد.

آوانتاژ: قانونی است که به داور اجازه می‌دهد در مواردی که خطایی را روی بازیکنی تشخیص داده‌است، اگر تشخیص دهد که در جریان ماندن بازی به نفع بازیکن هدف خطا است، اعلام خطا نکند و بازی را ادامه دهد.

قوانین کنونی فوتبال

زمین بازی: بازی باید روی چمن طبیعی یا مصنوعی به رنگ سبز انجام‌گیرد. از چمن مصنوعی در بازی‌های جام کنفدراسیون‌ها یا مسابقات بین‌المللی باشگاهی استفاده می‌شود. زمین‌ها باید حداقل کیفیت بین‌المللی تعیین‌شده توسط فیفا را داشته‌باشد.

توپ: توپ بازی باید از چرم یا مواد مناسب دیگر ساخته شده‌باشد و قطر آن بیش از ۷۰ سانتی‌متر یا کم‌تر از ۶۸ سانتی‌متر باشد.

تعداد بازیکنان: هرتیم در هر بازی باید ۱۱ بازیکن درون زمین داشته‌باشد که یکی از آن‌ها دروازه‌بان است. تیمی که افراد درون زمینش کم‌تر از ۷ بازیکن باشد، حق ادامهٔ بازی را ندارد.

تجهیزات بازیکنان: بازیکن حق استفاده یا پوشیدن هرگونه چیز خطرناکی مانند جواهرات را ندارد.

داور: داور در فوتبال حکم قاضی را دارد و می‌تواند در صورت دیدن رفتار خشونت‌آمیز از کارت زرد یا قرمز استفاده کند.

کمک‌داوران: دوکمک‌داور در زمین وجود دارند که می‌توانند در این موارد به تصمیم داور اعتراض‌کنند: ۱- هنگامی که تمام توپ میدان بازی را ترک‌کند. ۲- هنگامی که کرنر، گل و پرتاب انجام می‌گیرد. ۳- هنگامی که ممکن‌است یک بازیکن در شرایط آفساید باشد. ۴- تیمی درخواست تعویض‌کند. ۵- هنگامی که از دیدگاه داور، سوءرفتار و یاهر حادثهٔ دیگری رخ‌دهد. ۶- هنگامی که خطایی انجام می‌گیرد، کمک‌داور می‌تواند مسئله را بهتر برای داور توضیح‌دهد. ۷- هنگامی که در ضربات پنالتی، پیش از این که بازیکن ضربه را بزند، دروازه‌بان پایش از خط دروازه جلوتر بیاید و توپ وارد دروازه‌شود، کمک‌داور اعتراض می‌کند.

مدت زمان بازی: بازی فوتبال در دو نیمه ۴۵ دقیقه‌ای انجام می‌گیرد، مگر این‌که داور و دوتیم بر تغییر مدت زمان بازی توافق کرده‌باشند. هرگونه توافق برای تغییر مدت زمان بازی (برای مثال کاهش هرنیمه به ۴۰ دقیقه به‌دلیل نبود نور کافی) باید پیش از انجام بازی، صورت گرفته‌باشد.

آغاز مجدد بازی: بازی در این موارد مجدداً آغاز می‌گردد: ۱- هنگام آغاز مسابقه ۲- پس از به‌ثمر رسیدن یک گل در طول بازی ۳- هنگام آغاز نیمه دوم ۴- هنگام آغاز هردو نیمه وقت‌های اضافی.

توپ درون و بیرون از بازی: هنگامی که تمام توپ از خط دروازه یا خط‌های طولی و عرضی زمین ردشود، بازی توسط داور متوقف می‌شود.

نحوهٔ گل‌زدن: هنگامی که تمام توپ از خط دروازه ردشود، به‌شرطی که پیش از آن خطایی صورت نگرفته‌باشد، این تیم گل به‌ثمر رسانده‌است.

آفساید: هنگامی که بازیکن از همه بازیکنان دیگر به دروازه تیم حریف در زمان ارسال توپ نزدیک‌تر باشد، در موقعیت آفساید قراردارد.

خطا و سوءرفتار: هنگامی که بازیکنی هریک از این خطاها را انجام‌دهد، خطا کرده‌است و ضربهٔ آزاد به تیم حریف تعلق می‌گیرد: ۱- زدن ضربه یا لگد به بازیکن حریف ۲- خطای پشت پا زدن یا تلاش برای انجام خطای پشت پا زدن ۳- پرش بر روی بازیکن حریف ۴- حمله به حریف ۵- حملات یا اقدام به حملات به حریف ۶- هل‌دادن حریف ۷- تکل‌زدن بر روی حریف.

ضربات آزاد: ضربات آزاد یا به‌شکل مستقیم یا غیرمستقیم‌اند.

ضربهٔ پنالتی: اگر بازیکن تیم خودی، بر روی بازیکن حریف که در محوطهٔ جریمه‌شان است، خطاکند، خطای پنالتی صورت گرفته‌است. شانس گل‌زدن از ضربهٔ پنالتی به‌شکل مستقیم، بسیار زیاد است. زمان تلف‌شده برای زدن یک پنالتی، در پایان هرنیمه یا وقت اضافه گرفته می‌شود.

پرتاب اوت: پرتاب یکی از روش‌های آغاز مجدد بازی‌است. هنگامی که توپ به بازیکنی برخورد کند و تمام توپ از خط طولی زمین بیرون‌برود، تیم حریف باید توپ را از محل بیرون‌رفتن آن روی خط، پرتاب‌کند. گل‌زدن با یک پرتاب ممنوع‌است.

ضربه دروازه: شروع مجدد از دروازه یکی دیگر از روش‌های آغاز مجدد بازی‌است. اگر توپ از خط دروازه ردشود و بازیکن حریف به توپ برخورد کرده باشد، ضربه دروازه محسوب می‌شود. ممکن است یک گل به صورت مستقیم از ضربه دروازه به ثمر برسد؛ اما در صورتی که گل به خودی نباشد.

ضربه کرنر: ضربهٔ کرنر روشی دیگر برای آغاز مجدد بازی‌است. هنگامی که توپ به بازیکن خودی برخوردکند و از خط عرضی کنار دروازه خودی ردشود، برای تیم حریف ضربهٔ کرنر به‌دست می‌آید. یک گل ممکن است از راه ضربهٔ کرنر به‌طور مستقیم به تیم حریف به‌ثمر رسانده‌شود.

تاریخچه ورزش بسکتبال

زادگاه بازی بسکتبال آمریکاست. این بازی در آغاز پائیز سال ۱۸۹۱ میلادی به وسیله فردی به اسم جیمز نای اسمیت پایه ریزی و ابداع شد. ولی از قرن ها پیش در بین ساکنان نقاط گوناگون قاره آمریکا، به خصوص آمریکای مرکزی و جنوبی انواعی از بازی و مسابقه شایع بوده که کم و بیش به بسکتبال شباهت داشته است.

در ایران، نوعی بازی سنتی و قدیمی در بین گله دارها متداول است که آنرا ( پولو)( Polo) می نامند. در این بازی، دو تیم سوار بر اسب در میدانی وسیع به تاخت و تاز می پردازند و هر تیم کوشش می کند توپی را که شش حلقه( مانند دستگیره) بر بدنه آن هست، با پرتاب کردن و پاس دادن به یاران خودی، به آن سوی میدان برساند و از حلقه و توری سبدی که در انتهای میدان بر روی ستونی چوبی نصب شده عبور دهد.

این بازی تا حدی مثل بسکتبال است ولی شباهت بازی پوک تا پوک با ورزش بسکتبال بیش از پیش است. پوک تا پوک، در بین اقوام متمدن قاره آمریکای جنوبی و مرکزی رواج بسیار داشت به خصوص اقوام مایا و تولتک( در ناحیه مکزیک کنونی) این بازی با توپ و حلقه های ثابت در میدانی بزرگ انجام می شد. یکی دیگر از بازهایی که به بسکتبال شبیه است کرفبال و اسلم بال می باشد که چند سالی است ابداع شده است.

فایده های ورزش بسکتبال

- کسب تعادل روانی و فراهم بودن زمینه های لازم برای رشد روانی

- ایجاد انگیزش مناسب در اشخاص برای شرکت در فعالیتهای ورزشی

- ایجاد شخصیت متعادل و روحیه تعاون و همکاری

- تقویت عوامل روانی مثل:اعتماد به نفس، تمرکز و توجه و خود شکوفایی

- کسب نشاط و شادی و طراوت

- پرورش و تقویت توان رهبری اشخاص

- افزایش قدرت تصمیم گیری اشخاص به گونه درست و قضاوت منطقی

- پرورش شخص از نظر هوشی و افزایش ظرفیت های ذهنی

قوانین بسکتبال

دفاع (قانون های زمانی)

بسکتبال در چهار دوره ۱۰ دقیقه ای( بین المللی) یا ۱۲ دقیقه ای( اِن.بی.اِی) انجام می شود. زمان استراحت بین دوره نخست و دوم و بین دوره سوم و چهارم ۲ دقیقه و بین دوره دوم و سوم( بین دو نیمه) ۱۰ دقیقه است.

وقت اضافه در بسکتبال ۵ دقیقه می باشد. بعد از استراحت بین دو نیمه زمین حمله و دفاع دو تیم عوض می شود. اصطلاحاً به زمین حریف، زمین حمله و به زمین خودی زمین دفاع گفته می شود.

زمان های گفته شده زمان واقعی بازی است. یعنی هنگامی که توپ در جریان نیست وقت بازی متوقف می شود. به عنوان مثال هنگامی که خطایی رخ داده است یا موقع پرتاب ازاد زمان متوقف می شود. به همین علت زمان انجام یک بازی کامل بیش از مجموع عددی زمان های بالا است و معمولاً حدود دو ساعت طول می کشد.

قانون دبل( DOUBLE)

دریبل کردن از زمانی آغاز می شود که بازی کن کنترل توپ را دراختیار گرفته و با پرتاب کردن و زدن آن در تماس با زمین مجدداً آنرا پیش از این که به بازیکن دیگری برخورد کند لمس نماید. زمانی دریبل پایان می پذیرد که با دست آنرا گرفته و یا اجازه دهد توپ در دست یا دست ها استراحت نماید.

زمانیکه توپ با دست دریبل کننده در تماس نیست، تعداد گامهای برداشته محدود نخواهد بود. بازیکن مجاز نیست بعد از پایان دریبل، برای دومین بار اقدام به دریبل نماید. اگر این عمل را انجام دهد مرتکب تخلف« دبل» شده است.

قانون رانینگ( تراولینگ)

بازیکنی که توپ را دراختیار دارد میتواند یک پای خود را به هر سمتی که می خواهد، یک یا چند مرتبه حرکت دهد. در صورتی که پای دیگرش که آن را پای« پیوت» می نامند ثابت باشد. رانینگ حرکتی است که بازیکن صاحب توپ در داخل زمین یک یا دو پای خویش را بدون توجه به محدودیت فوق حرکت دهد یا گام های وی با دریبل های بازیکن تناسب نداشته باشد.

خطاهای حرکت رانینگ

- دویدن با توپ بدون دریبل بیش از یک گام

- برداشتن گام اضافه در سه گام، لی آپ و پاور موو( Power move)

- برداشتن گام ریز در سه گام بطوری که قابل تشخیص نباشد

- کشیده شدن پا روی زمین برای فاصلهٔ بیش از 5 سانتیمتر در هر حرکت

- پرش با توپ و برگشت به زمین بدون رها کردن آن. به عنوان مثال بازیکنی که به قصد شوت، پرش جفت می کند چنانچه به زمین برسد و هنوز توپ را رها نکرده باشد، رانینگ کرده.

- چنانچه بازیکن در اوت، زمان پرتاب اوت با توپ حرکت کند.

قانون سه ثانیه

زمانی که تیمی کنترل توپ را در زمین حمله موقعی که ساعت در جریان باشد، دراختیار دارد، هیچ کدام از نفرات آن تیم نمی تواند مدت سه ثانیه در منطقهٔ ذوزنقهٔ حریف یا روی خطوط ذوزنقهٔ حریف بماند.

قانون ۲۴ ثانیه

چنانچه تیمی مالک توپ شده باشد. باید در عرض ۲۴ ثانیه توپ را وارد حلقه حریف بکند یا به طرف حلقه تیم مقابل شوت بزند در زدن شوت توپ باید حتماً به حلقه بخورد تا ۲۴ ثانیه صفر شود چنانچه توپ به تخته بخورد ۲۴ ثانیه ادامه می یابد و اگر توپ به وسیله تیم مقابل اوت شود باز هم ۲۴ ثانیه ادامه می یابد.

۲۴ ثانیه موقعی صفر می شود که ۱- خطا صورت بگیرد ۲- بازیکن تیم مقابل با پا توپ را به اوت بیاندازد. اگر دستگاه ۲۴ ثانیه بوق بزند و توپ از دست بازیکن رها شده و در هوا باشد، اگر گل شود گل قبول می باشد. اگر در هوا با دست بازیکنی لمس شود و گل شود گل مردود میباشد .

قانون هشت ثانیه

زمانیکه یک تیم توپ را در زمین خودی تحت کنترل می گیرد، باید در عرض ۸ ثانیه توپ را به زمین حمله بفرستد. تخطی از این قانون، تخلف« هشت ثانیه» نامیده می شود و داور توپ را در اختیار تیم مقابل قرار خواهد داد.

قانون 5 ثانیه

بطور کلی هیچ کدام از بازیکن های تیم نمی توانند توپ را بیش از ۵ ثانیه پیش خود نگه دارند.

قانون نیمه( بازگشت توپ به زمین دفاعی)

زمانی که یک بازیکن در زمین حریف( زمین حمله) مالکیت توپ را در اختیار می گیرد، نباید توپ را به زمین دفاعی( زمین خودی) برگرداند. چه با پاس به یاران خود چه با دریبل کردن خودش آنرا به زمین خودی برگرداند. این کار یک تخلف است و توپ دراختیار تیم مقابل قرار خواهد گرفت.

خطاهای ورزش بسکتبال

خطای شخصی:۱- بلاک کردن ۲- شارژ کردن ۳- دفاع از پشت سر ۴- تماس با دست ۵ – نگهداشتن ۶- استفاده غیرقانونی از دستها ۷- هل دادن ۸- اسکرین غیر قانونی خطای شخصی در تمامی حالات جهت بازیکن خطاکار اعلام می شود.

خطای طرفین:خطایی است که دو بازیکن مخالف روی همدیگر در یک زمان انجام می دهند.

خطای غیر ورزشی:خطای فردی است که بطور عمد روی بازیکن با توپ و یا بدون توپ صورت میگیرد و جریمه آن دو پرتاب ازاد و مالکیت توپ از وسط زمین می باشد.

دیسکالیفه:هرگونه خطایی خارج از روحیه ورزشکاری را با دیسکالیفه( اخراج از زمین بازی) جریمه و دو پرتاب ازاد و مالکیت توپ از وسط زمین به رقیب داده می شود.

خطای فنی:خطایی است که بدون برخورد بازیکن به وجود می آید. جریمه آن یک پرتاب ازاد با مالکیت توپ از وسط زمین می باشد. خطای فنی برای بازیکن ذخیره دو پرتاب ازاد با مالکیت توپ و خطای فنی برای مربی و همراه تیم دو پرتاب ازاد و مالکیت توپ است.

خطای تیمی:در هر ده دقیقه، تیمی که خطاهای انجام شده آن بیش از ۴ خطا باشد، خطای تیمی به حساب می آید و جریمه آن دو پرتاب ازاد توسط بازیکنی که خطا روی آن اتفاق افتاده است انجام می شود.

چطور می توان از پیدایش اسیب در بسکتبال جلوگیری کرد

بسکتبال ورزش پرتحرک و پربرخوردی است و به همین دلیل احتمال بروز اسیب های ورزشی در آن بالا است. چهار اصل مهم در جلوگیری از اسیب های ورزشی در ورزش بسکتبال عبارتند از

گرم کردن Warm- up:گرم کردن صحیح و اصولی از مهمترین موانع بروز اسیب های ورزشی است. ۱۰- ۵ دقیقه گرم کردن برای افزایش تعداد ضربان قلب، افزایش دمای بدن مهم است. بعد از آن باید نرمش های کششی را انجام داد تا قابلیت انعطاف تاندون ها، رباط ها و عضلات بهتر شود. در انجام حرکات کششی باید تأکید بیشتری بر روی عضلات ران، ساق، باسن، شانه و سینه شود.

قدرت عضلات:بسکتبال یک ورزش قدرتی است و بدون داشتن عضلات قدرتمند احتمال اسیب زیاد میشود. پس باید با انجام ورزش های مطلوب عضلات بدن و به ویژه عضلات درگیر در بسکتبال را قدرتمند کرد.

آمادگی:بدن ورزشکار در زمان هایی که مسابقه ندارد باید با انجام نرشم های هوازی آماده بماند و در پیش از مسابقه باید آماده انجام فعالیت بی هوازی شود.

وسایل مناسب:زانو بند و ارنج بند برای مراقبت این دو مفصل از وارد شدن ضربات شدید و همینطور در صورت لزوم استفاده از کفش هایی که مچ پا را محکم تر پوشانده و محافظت می کنند می توانند به کاهش اسیب های ورزشی در بسکتبال کمک کنند.

زمین بسکتبال

- اندازه زمین بسکتبال باید( ۲۸* ۱۵) یا( ۲۶* ۱۴) یا( ۲۴* ۱۲) باشد و ارتفاع زمین بازی تا سقف سالن باید هفت متر باشد.

- تمامی خطوط زمین باید ۵ سانتی متر عرض داشته باشد:

- شعاع دایره های زمین بازی بسکتبال باید ۱.۸ متر باشد.

- اندازه تخته بسکتبال باید ۱۸۰* ۱۵۰ سانتیمتر باشد که با فاصله ۲.۹ متر از سطح زمین نصب می گردد.

بسکتبال در ایران

دایره المعارف بریتانیکا، سال وارد شدن بسکتبال به کشور ما ایران را ۱۹۰۱ میلادی برابر با ۱۲۸۰ هجری شمسی ذکر نموده است. ولی آنچه مسلم است، نخستین علامت های وارد شدن بسکتبال به ایران در سال های ۱۳۱۰ و ۱۳۱۱ دیده شده که آن هم به وسیله کارکنان سفارتخانه های خارجی در ایران بوده است.

در سال ۱۳۱۴، یک مربی ورزش به اسم« فریدون شریف زاده» ورزش بسکتبال را به دانش آموزان دبیرستان البرز( کالج البرز) تهران معرفی و بنیان گزاری کرد و بتدریج دیگر مربیان ورزش به گسترش و آموزش این ورزش پرداختند. در سال ۱۳۲۴، فدراسیون بسکتبال ایران تشکیل گردید و اولین حضور بسکتبال ایران در میدان های بین المللی، در بازی های المپیک لندن( ۱۹۴۸) بود.